طراحی دیتاسنتر و هرآنچه باید در مورد آن بدانید!

طراحی دیتاسنتر از نظر بسیاری یک پروسه پیچیده به نظر می‌رسد که معمولاً مدیریت آن بسیار سخت است، البته ما تا حد زیادی این موضوع را کتمان نمی‌کنیم. اما در پاسخ به این سوال که آیا واقعاً می‌توان دیتاسنتر را بدون یک تیم متخصص اجرا کرد؟ باید بگوییم که خیر. طراحی دیتاسنتر با بررسی نیازهای یک کارفرما آغاز می‌گردد؛ ضروری است او مشخص کند که چه چیزهایی باید تهیه شده و ابعاد یک دیتاسنتر و حجم انتقال و دریافت اطلاعاتی که دارد چقدر است.

منظور از دیتاسنتر چیست؟ چگونه طراحی دیتاسنتر انجام می‌شود؟

پیش از هر چیزی باید یک تعریف مشخص از دیتاسنتر داشته باشیم. دیتاسنترها یا مراکز داده، در واقع سازمان‌هایی هستند که به‌صورت یکپارچه، اطلاعات در آن‌ها در جریان بوده، پردازش می‌شود و می‌تواند به بیرون از سازمان یا درون آن انتقال یابد. این انتقال مبتنی بر کابل‌های شبکه و اتصال اینترنت خواهد بود. طراحی دیتاسنتر نیز بر اساس نیاز مشتری و کارفرما صورت می‌پذیرد.

دیتاسنترها کامپیوترهای توان بالا و به هم متصلی هستند که برای ذخیره، بازیابی و فراخوانی اطلاعات مورداستفاده قرار می‌گیرند؛ امروزه شرکت‌ها، مراکز اقتصادی، فنی، سازمان‌ها و نهادهای خصوصی و دولتی نیاز مبرم به استفاده از دیتاسنترها دارند. ازاین‌رو طراحی دیتاسنتر باید با ایمنی بالا انجام گیرد. این ایمنی از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار می‌گیرد.

انواع دیتاسنتر

پیش از هر چیزی در بحث طراحی دیتاسنتر، باید در مورد نحوه و زمینه‌های فعالیت هرکدام از آن‌ها اطلاعات داشته باشید. یک دیتاسنتر می‌تواند خیلی کوچک و در حد یک دانشکده و یا خیلی بزرگ و در ابعاد گوگل، اپل و مایکروسافت باشد.

یکی از کلیدی‌ترین نکاتی که باید در مورد طراحی دیتاسنتر به یاد داشته باشید، اجرای آن بر اساس پلتفرم و در ظرفیت موردنیاز است. دیتاسنترها می‌توانند ابری، سازمانی، مدیریت شده و یا حتی کولوکیشن باشند. به همین منوال، تا حد زیادی کارکرد آن ها هم با هم متفاوت است.

دیتاسنتر سازمانی

معمولاً توسط یک سازمان برای اهداف داخلی خودساخته و استفاده می‌شوند. این سیستم‌ها در میان غول‌های فناوری رایج هستند.

مراکز داده کو لوکیشن

به‌عنوان نوعی ملک اجاره‌ای عمل می‌کنند که در آن فضا و منابع یک مرکز داده در اختیار افرادی قرار می‌گیرد که مایل به اجاره آن هستند.

مراکز داده خدمات مدیریت شده

جنبه‌هایی مانند ذخیره‌سازی داده‌ها، محاسبات و سایر خدمات را به‌عنوان شخص ثالث ارائه می‌دهند و به طور مستقیم به مشتریان خدمات ارائه می‌دهند.

مراکز داده ابری

این مراکز بر مبنای استفاده از چند پایگاه اطلاعاتی دایر و توزیع می‌شوند و گاهی اوقات با کمک یک ارائه‌دهنده خدمات مدیریت شده شخص ثالث به مشتریان ارائه می‌شوند.

چالش‌های پیش و روی دیتاسنترها

دیتاسنتر شما ممکن است پس از مدتی بسته به نیاز، ارتقا پیدا کند. درصورتی‌که در زمان طراحی دیتاسنتر، تدابیر لازم را در این مورد نیندیشیده باشید، به مشکل برمی‌خورید.

مقیاس‌پذیری

دیتاسنتر شما نیاز به ارتقا خواهد داشت، بخصوص اگر حجم اطلاعات بالایی مورداستفاده قرار می‌گیرد. به این موضوع مقیاس‌پذیری می‌گویند. مشابه آن ارتقا رم و پردازنده یا دیسک در کامپیوتر شخصی خانه و محل کار شماست.

انعطاف‌پذیری

دیتاسنتر شما باید از نظر نرم‌افزاری و سخت‌افزار، امکان تغییر داشته باشد. این اصل کلیدی تحت عنوان انعطاف‌پذیری شناخته می‌شود و اهمیت زیادی دارد.

مقاومت

دیتاسنتر ممکن است مورد نفوذ هکرها قرار بگیرد، آسیب فیزیکی ببیند و یا با قطع جریان برق مواجه شود؛ در تمام موارد شما می‌توانید مشکل را بنا تدابیری که اندیشیده‌اید حل‌وفصل کنید. این بستگی به سرمایه‌گذاری شما روی موضوع ایمنی دارد. ایمنی در دیتاسنتر جنبه‌های مختلفی را شامل می‌شود که در ادامه در مورد آن بیشتر صحبت خواهیم کرد.

اجزای مهم در طراحی دیتاسنتر

اجزای مراکز داده امکان پردازش، ذخیره و توزیع کارآمد حجم زیادی از داده‌ها را فراهم می‌کند. این اجزا عبارت‌اند از:

سرورهای دیتاسنتر

سرورها قطعات سخت‌افزاری یا نرم‌افزاری هستند که عملکردی را در اختیار مرکز داده قرار می‌دهند. آنها به شبکه‌ها متصل هستند تا داده‌ها را برای رایانه‌ها در دسترس قرار دهند. سرورها معمولاً در رک‌های سرور قرار می‌گیرند.

شبکه‌سازی تجهیزات

شبکه ذخیره‌سازی و پردازش برنامه‌ها و داده‌ها را از طریق سوئیچینگ، مسیریابی، تعادل بار، تجزیه‌وتحلیل و غیره امکان‌پذیر می‌کند.

فضای ذخیره‌سازی

ذخیره‌سازی مرکز داده شامل فناوری‌ها، نرم‌افزارها و دستگاه‌هایی است که امکان ذخیره داده‌ها و برنامه‌های کاربردی را در یک مرکز داده فراهم می‌کند.

طراحی نرم‌افزاری دیتاسنتر

نرم‌افزار جزء غیرفیزیکی یک سیستم کامپیوتری است که شامل برنامه‌ها، رویه‌ها و روال‌های مربوط به عملکرد کارآمد یک سیستم کامپیوتری است.

زیرساخت کابل‌کشی

پایه و اساس مراکز داده در زیرساخت کابل‌کشی نهفته است؛ زیرا انتقال نیرو و داده را که برای عملیات حیاتی هستند را امکان‌پذیر می‌کند. عدم مدیریت صحیح این سیستم‌ها می‌تواند منجر به مشکلات جدی مانند خرابی و هزینه‌های زیاد شود.

زیرساخت برق

زیرساخت‌های فیزیکی مانند PDUهای رک، پنل‌های برق از راه دور، اتوبوس‌ها، PDUهای کف و یوپی‌اس ها برای تأمین برق تجهیزات فناوری اطلاعات ضروری هستند. برق پشتیبان معمولاً توسط یک ژنراتور سوخت تأمین می‌شود تا زمان خرابی به حداقل برسد.

دستگاه‌های کولینگ و خنک کننده

تجهیزات خنک‌کننده مرکز داده؛ مانند تهویه مطبوع اتاق کامپیوتر (CRAC) و واحدهای کنترل هوای اتاق کامپیوتر (CRAH) به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که همیشه مرکز را در دمای ایدئال نگه می‌دارند و از گرم‌شدن بیش از حد تجهیزات حیاتی فناوری اطلاعات جلوگیری می‌کنند.

امنیت فیزیکی دیتاسنتر

مراکز داده ممکن است شامل زنگ هشدار، قفل الکترونیکی درب، اسکنرهای بیومتریک و سایر اقدامات ایمنی برای محافظت از داده‌ها و دارایی‌های داخل باشند.

امنیت مرکز داده در بحث طراحی

یکی از مهم‌ترین ارکان در اجرا و طراحی دیتاسنتر یا مرکز داده، امنیت است. این امنیت شامل جنبه‌های مدیریت اماکن، سخت‌افزار و نرم‌افزار خواهد بود. سطح خطراتی که ممکن است برای یک دیتاسنتر ایجاد شود متفاوت است. به همین منوال از یاد نبرید که هرکدام از آن‌ها باید به‌درستی اجرا شوند.

علاوه بر سیستم‌های امنیتی ساختمان که از مرکز داده‌ای که در بالا بحث شد، پشتیبانی می‌کنند، شبکه‌های DC نیاز به تجزیه‌وتحلیل کامل اعتماد صفر دارند که در هر طراحی DC گنجانده شده است. فایروال‌های مرکز داده، کنترل‌های دسترسی به داده، IPS، WAF و سیستم‌های مشابه مدرن آن‌ها، برنامه‌های کاربردی وب و حفاظت از API یا WAAP باید به‌درستی مشخص شوند تا اطمینان حاصل شود که مقیاس آن‌ها در حد نیاز برای برآورده‌کردن نیازهای شبکه‌های مرکز داده است.

علاوه بر این، اگر یک ارائه‌دهنده ذخیره‌سازی داده یا خدمات ابری را انتخاب می‌کنید، مهم است که اقدامات امنیتی را که برای برق و جریان ورودی و کنترلی به‌خوبی درک کنید. برای حفظ امنیت اطلاعات خود، روی بالاترین سطح ممکن امنیت سرمایه‌گذاری کنید.

زیرساخت پشتیبانی دیتاسنتر چیست؟

مراکز داده یک دارایی مهم برای هر سازمان، شرکت و کسب‌وکار هستند که با یک زیرساخت پشتیبانی قوی و قابل‌اعتماد متشکل از زیرسیستم‌های برق، منابع تغذیه بدون وقفه (UPS)، ژنراتورهای پشتیبان، تجهیزات تهویه و خنک‌کننده، سیستم‌های اطفای حریق و سیستم‌های امنیتی ساختمان محافظت می‌شوند. درصورتی‌که امنیت دیتاسنتر شما تحت‌الشعاع قرار بگیرد؛ در واقع یک سازمان را زیر سوال برده‌اید. ازاین‌رو پیشنهاد می‌کنیم که در زمینه طراحی دیتاسنتر، حتماً به سراغ مراکز و سازمان‌هایی بروید که به‌عنوان مجری طرح، تجربه لازم در عملیات اجرایی را دارند.

چرا دیتاسنتر مهم است؟

یک دیتاسنتر بخش مهمی از داده‌های شما را در برخواهد داشت. ممکن است از آن برای تبادل اطلاعات سری و مهم استفاده کنید. بخصوص اگر یک کسب‌وکار بر خط هستید، باید در اجرای مراکز داده به موضوعات ریزودرشت دقت زیادی داشته باشید. برای این کار حتماً از تیم‌های مجرب، با امکانات عالی کمک بگیرید که بر مبنای بودجه، بتوانند نیاز شما را برآورده کنند. این هزینه‌ها شامل تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، اکتیو و پسیو و… خواهد شد.